Xử lý đất vắng chủ

Hiện tại, diện tích đất vắng chủ trong vùng dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành khá lớn, với trên 1.500 trường hợp. Điều này gây nhiều khó khăn cho công tác kiểm kê, đo đạc đất để áp giá bồi thường. Trung tâm phát triển quỹ đất Long Thành đã báo cáo UBND tỉnh để xin phương án xử lý tình trạng này.

Đoàn công tác của Bộ Kế hoạch - đầu do Thứ trưởng Nguyễn Văn Trung (thứ 2 từ phải qua) đến khảo sát thực địa khu vực dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành

Việc xử lý các thửa đất vắng chủ không hề đơn giản trong công tác đền bù vì sẽ mất khá nhiều thời gian, trong khi đó, dự án lại đang cần đẩy nhanh tiến độ để kịp bàn giao mặt bằng theo đúng thời hạn cam kết với Quốc hội và Chính phủ.

* Nhiều khu đất vắng chủ

Tại xã Long An đang tồn tại rất nhiều thửa đất vắng chủ. Đơn cử là các trường hợp đất của gia đình bà Đinh Thị Huệ, Võ Thị Bích Vân, Lê Thị Hải, Võ Thị Mai Khanh... hiện không xác định được địa chỉ của chủ đất. Do không biết chủ đất đang ở đâu nên UBND huyện Long Thành không thể liên lạc được cũng như không thể gửi thông báo cho chủ đất nhằm thông báo mời đến để xác định ranh đất cho tổ đo đạc, kiểm đếm thực hiện công tác bồi thường, thu hồi đất.

Ngoài ra, còn nhiều trường hợp đất đã bán cho người khác và cơ quan chức năng không biết chủ mới ở đâu để thông báo đến thực hiện công tác kiểm đếm cụ thể, chẳng hạn như các trường hợp đất của ông Ngô Đình Phương, Đinh Văn Điền, Huỳnh Văn Bảy, bà Hoàng Thị Ruộng... 

Theo Trung tâm phát triển quỹ đất huyện Long Thành, một trong những nguyên nhân chính của tình trạng này là do đất đai nằm trong vùng quy hoạch dự án quá lâu, không cho phép sang nhượng chính thức nên người dân đã bán đất cho nhau theo dạng “giấy tay”, do đó rất khó có thông tin của chủ mới, trong khi chủ đất cũ cũng không còn ở tại địa phương.

Ông Nguyễn Quang Bình, Giám đốc Trung tâm phát triển quỹ đất huyện Long Thành chia sẻ: “Qua ghi nhận thực tế, đất trong vùng dự án có nhiều trường hợp đã sang nhượng cho nhau bằng “giấy tay”, đặc biệt là ở khu vực thuộc xã Long An cũ, tình trạng này khá phổ biến. Người ở địa phương khác đến mua đất nên không có địa chỉ cụ thể rất khó liên lạc”.

Theo thống kê của Trung tâm phát triển quỹ đất huyện Long Thành, huyện ban hành thông báo thu hồi đất gần 5.300 trường hợp, số có địa chỉ rõ ràng là gần 2.800 trường hợp, số không có địa chỉ rõ ràng chiếm hơn 1 ngàn trường hợp và số vắng chủ lên tới trên 1.500 trường hợp. Riêng số diện tích đất vắng chủ trên địa phận xã Long An cũ có gần 1 ngàn trường hợp và gần 500 trường hợp địa chỉ không rõ ràng khiến việc gửi thông báo cho các chủ đất này gặp phải không ít khó khăn.

* Cố gắng tìm chủ đất

Ông Nguyễn Quang Bình, Giám đốc Trung tâm phát triển quỹ đất huyện Long Thành cho biết, hiện tại huyện đang cho các tổ kiểm đếm thực hiện công việc đo đạc, chỉnh lý bản đồ, kiểm đếm vật kiến trúc, cây trồng... tại các thửa đất có chủ, sau khi hoàn tất sẽ tổ chức đo bao lập biên bản kiểm kê đối với các trường hợp vắng chủ.

Người dân ấp Xã Hoàng thuộc xã Long An cũ (nay thuộc Bình Sơn) đối thoại với cán bộ tuyên truyền của tỉnh về các chế độ, chính sách khi thu hồi đất cho dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành

Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh cho rằng việc xác định ranh giới ở các xã Long An, Bàu Cạn và Long Phước tương đối dễ bởi bản đồ địa chính đã được đo đạc chỉnh lý vào các năm 2010 và 2016, vì vậy ranh giới tổng thể sẽ không thay đổi nhiều. Riêng phần đất thuộc địa giới xã Suối Trầu cũ, do bản đồ địa chính đã được xác lập từ năm 1997 nên có khó khăn. Lãnh đạo Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh cho biết, hiện nay đang tập trung đo đạc, kiểm đếm khu vực ưu tiên phần lớn diện tích nằm trên địa bàn xã Long An cũ nên việc chỉnh lý bản đồ tương đối thuận tiện. Văn phòng Đăng ký đất đai hiện đang cùng với Trung tâm phát triển quỹ đất huyện Long Thành tính toán phương án xử lý trường hợp đất vắng chủ để công việc không bị gián đoạn, kéo dài.

Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Chánh cho rằng, đây là dự án đặc biệt quan trọng, số lượng công việc rất nhiều trong khi thời gian thực hiện giải phóng mặt bằng khá gấp, nên các trường hợp đất vắng chủ càng làm khó khăn thêm cho công tác thực hiện bồi thường. “Không có chủ đất để ký xác nhận ranh giới đất và kiểm kê cây trồng, vật kiến trúc trên đất thì sau này rất dễ xảy ra khiếu kiện. Số lượng đất vắng chủ ở đây không phải là một vài hộ mà lên đến hơn cả ngàn hộ nên phải hết sức thận trọng khi thực hiện. Đây là việc đáng lo lắng nhất, bởi xử lý các trường hợp đất vắng chủ sẽ rất khó khăn và mất nhiều thời gian. Công tác thông tin, tuyên truyền lúc này cần phải thực hiện tốt để người dân biết” - Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Chánh cho hay.

Cũng theo lãnh đạo UBND tỉnh, Sở Tài nguyên - môi trường và UBND huyện Long Thành cần cố gắng đề xuất các phương án như đăng thông tin trên các phương tiện thông tin đại chúng để người dân có đất biết được tổ công tác đền bù đang thực hiện đo đạc, kiểm kê đất ở các khu vực cụ thể nhằm phối hợp thực hiện.